سوال:

چرا فعل آیه ولایت به صورت جمع آمده است مگر منظور حضرت علی (ع) نبوده است؟

 

پاسخ:

قرآن کریم براساس قواعد زبان عربی نازل شده است و در بیان مطالب خود از این اسلوب پیروی می کند و بسیار اتفاق می افتد که از فرد به صورت جمع استفاده می شود. مثلاً در آیات زیر:

الف: "یا أَیُّهَا الَّذینَ آمَنُوا لا تَتَّخِذُوا عَدُوّی وَ عَدُوَّکُمْ أَوْلِیاءَ تُلْقُونَ إِلَیْهِمْ بِالْمَوَدَّةِ وَ قَدْ کَفَرُوا بِما جاءَکُمْ مِنَ الْحَقّ‏ِ یُخْرِجُونَ الرَّسُولَ" [1]

"ای کسانی که ایمان آورده‏اید! دشمن من و دشمن خودتان را دوست نگیرید! شما نسبت به آنان اظهار محبّت می‏کنید، در حالی که آنها به آنچه از حقّ برای شما آمده کافر شده‏اند و رسول اللّه و شما را به خاطر ایمان به خداوندی که پروردگار همه شماست از شهر و دیارتان بیرون می‏رانند"

مراد، بن ابی بلتعه در مکاتبه ای که با قریش داشته است می باشد ولی به صورت جمع آمده است.

یا همه مفسرین می گویند که در آیه کریمه:

ب: «یَقُولُونَ لَئِنْ رَجَعْنا إِلَی الْمَدینَةِ لَیُخْرِجَنَّ اْلأَعَزُّ مِنْهَا اْلأَذَلَّ وَ لِلّهِ الْعِزَّةُ وَ لِرَسُولِهِ وَ لِلْمُؤْمِنینَ وَ لکِنَّ الْمُنافِقینَ لا یَعْلَمُونَ» [2]

"آنها می‏گویند: »اگر به مدینه بازگردیم، عزیزان ذلیلان را بیرون می‏کنند!« در حالی که عزت مخصوص خدا و رسول او و مؤمنان است؛ ولی منافقان نمی‏دانند!"

قائل عبدالله بن ابی بن سلول بوده است ولی قرآن کریم آن را به جمع آورده است .

ج: «یَسْئَلُونَکَ ما ذا یُنْفِقُونَ قُلْ ما أَنْفَقْتُمْ مِنْ خَیْرٍ فَلِلْوالِدَیْنِ وَ اْلأَقْرَبینَ وَ الْیَتامی‏ وَ الْمَساکینِ وَ ابْنِ السَّبیلِ وَ ما تَفْعَلُوا مِنْ خَیْرٍ فَإِنَّ اللّهَ بِهِ عَلیمٌ» [3]

"از تو سؤال می‏کنند چه چیز انفاق کنند؟ بگو: »هر خیر و نیکی (و سرمایه سودمند مادی و معنوی) که انفاق می‏کنید، باید برای پدر و مادر و نزدیکان و یتیمان و مستمندان و درماندگان در راه باشد.« و هر کار خیری که انجام دهید، خداوند از آن آگاه است.( لازم نیست تظاهر کنید، او می‏داند!"

انفاق کننده یک نفر بوده است ولی به صورت جمع آمده است.

د: "الَّذینَ یُنْفِقُونَ أَمْوالَهُمْ بِاللَّیْلِ وَ النَّهارِ سِرًّا وَ عَلانِیَةً فَلَهُمْ أَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لا خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لا هُمْ یَحْزَنُونَ" [4]

"آنها که اموال خود را، شب و روز، پنهان و آشکار، انفاق می‏کنند، مزدشان نزد پروردگارشان است؛ نه ترسی بر آن هاست، و نه غمگین می‏شوند . "

انفاق کننده یک نفر بوده است ولی به صورت جمع آمده است

در همه این موارد، قرآن آنها را به صورت جمع آورده و این امر کاملاً عادی و طبیعی است که در قرآن کریم رواج دارد. [5]



[1] سوره ممتحنه، آیه 1.

[2] سوره منافقون، آیه 8.

[3] سوره بقره، آیه 215.

[4] سوره بقره، آیه 274.

[5] برای توضیح بیشتر به کتاب تفسیر المیزان، جلد 6، ذیل آیه 55 و 56 سوره مائده مراجعه شود.

منبع: http://www.hawzah.net

پاسخ دیگر:

درپاسخ عرض می كنیم كه : چند علت برای جمع آوردن دراین آیه ذكر شده است 1-به كار بردن لفظ جمع در مورد یك فرد به قصد تعظیم و تكریم و در كلام عرب و غیر آن رایج است.(1)
2- نیز ممكن است حكمت آن تشویق مؤمنان به انفاق در راه خدا باشد، كه حتی در حال نماز نیز از آن غفلت نكنند.(2)
3-در قران جاهایی هست كه با آن كه جمع آمده ولی مفرد منظور است مثل انفسنا و نساءنا در ایه مباهله (صاحب الغدیر در كتاب خود مواردی در قران كه جمعند ولی مفرد منظور است جمع آوری نموده است. )واما احتیاج به قرینه برای حمل بر مفرد در «الذین»دراین آیه همان روایاتی می باشد كه نشان می دهد در باره انگشتر دادن امام علی ع نازل شده است كه مفرد است نه جمع. و چه قرینه ای بهتر از این همه روایت كه در شان نزول این آیه آمده است كه حتی كسانی از اهل تسنن كه ادعای اجماع نموده اند كه این ایه در شان امام علی ع بوده است.
البته این نكته را نیز برخی ذكر كرده اند كه : شاید جمع آمدن ضمیر دلالت براین داشته باشدكه سایر امامان نیز درولایت مشترك هستند.واین نكته ای است كه برخی از این آیه استفاده كرده اند.

پاورقی:
1- مجمع البیان، ج 4ـ3، ص 211.
2- الكشاف، ج 1، ص649

منبع: http://www.cloob.com/timeline/answer_27670_934193